De dader blift aanwezig

Dat betekent dat in al je relaties de dader aanwezig is. Dat maakt dat je een soort driehoeksrelatie hebt en er twijfels zijn over wat je zelf wel of niet wilt op seksueel gebied (eigen seksualiteit tegenover de opgedrongen seksualiteit van de dader). Ook in het zich herhalende trauma waarin lust en seksuele bevrediging zoeken belangrijke drives zijn, komt de dader en zijn daden in het actief slachtofferschap naar voren. In alle activiteiten komen niet alleen vragen op over de waarlijk eigen seksuele behoeften maar ook de eigen seksuele voorkeur. Tot slot kan de eigen sekse identiteit een onderdeel zijn waarin de dader als identificatie-figuur nog een belangrijke rol speelt.

Hoe kun je merken dat je traumaseksueel bent?

1. Je hebt een driehoeksrelatie
2. Twijfels over eigen lust
3. Actief slachtofferschap
4. Verwarring over de seksuele identiteit
5. Verwarring over sekse identiteit

1. Driehoeksrelaties

Je hebt vaak driehoeksrelaties zonder dat je het bewust bent. De dader en zijn daden leven in je voort. In relaties blijft de dader als derde aanwezig en heeft hij de macht om op willekeurige momenten zich te laten gelden. Partners merken dat er "iets tussen jullie zit". Het is het niet goed benoembare gevoel dat je nooit helemaal bereikbaar bent.. Als je onverwacht aangeraakt wordt dan schrik je en verstart je lichaam.

2. Twijfel over eigen lust

Seksueel misbruik verstoort je eigen seksuele ontwikkeling en daarmee ook de gezonde ontwikkeling van jongen naar man. De verwarring over de prettige lustkant in het misbruik zorgt in de latere traumaseksualiteit voor een scala van verwarrende gevoelens over welke lust nou van jezelf is en welke niet. Het misbruik ontwricht je verlangens. De seksualiteit van een ander neemt je in bezit. De vraag die in het misbruik naar voren komt "wil ik dit zelf of wil ik dit niet" zet zich later door. Dat wordt zichtbaar in tegenzin hebben en seks niet echt prettig vinden en zelfs liever geen seks hebben. Het kan een vorm krijgen van seksuele apathie. Ook kun je seksuele activiteiten ondernemen waar je niet achter staat en waar je achteraf spijt van hebt en jezelf vies voelt. Er is een ontwrichting van je verlangens ontstaan en dit verstoort je intieme relatie.

3. Actief slachtofferschap

Dit is de herhaling van het seksuele trauma, waarbij alle rollen uit het seksueel misbruik gespeeld worden in seksuele contacten. Dat is met name de slachtofferrol en als je je geïdentificeerd hebt met de dader, de daderrol.

Uit het actief slachtofferschap is altijd een patroon te reconstrueren. Er is een aanloop naar aanleiding van een trigger. Meestal is dit het alleen voelen, geïsoleerd voelen ten opzichte van anderen of iemand die op een speciale manier naar je kijkt. Het is je verhaal bestaande uit een mix van opwinding, angst en spanning, lust en meestal seksuele bevrediging. Dit vindt plaats in een roes en kan een zeer verslavende seksuele activiteit zijn. De roes is te vergelijken met een heroïneverslaving. De hersenen maken echter zelf de stof aan die bij heroïne van buitenaf wordt toegediend. Deze verslaving aan seks is zeer ernstig. Het is herhalend en dwangmatig. Op een dag wordt je lust een last.

4. Verwarring over skesuele identiteit

Bij veel jongens en mannen speelt de vraag: ben ik homo door het misbruik? Mannen met seksueel misbruikervaringen twijfelen vaak over hun seksuele identiteit. Ben ik nou homo of hetero? Komt het door het seksueel misbruik of was ik al zo?

In het moment van het misbruik raakt ook je mannelijkheid en de eigen seksuele identiteit op de achtergrond. Ik heb het gedaan met een man en werd opgewonden. Ik ben een homo is dan een onterechte conclusie. Doordat je mannelijkheid wegraakt en je ontwikkeling tot man bemoeilijkt wordt, blijf je een jongen. Je draagt een verloren deel in je mee en kunt hierdoor vermoeden dat je homoseksueel bent.

5. Verwarring over sekse identitet

Soms is de verwarring op dit gebied ernstiger: niet alleen homo/hetero loopt door elkaar maar ook de mannelijke en vrouwelijke identiteit. Afhankelijk van wat er is gebeurd in de misbruikervaring kan er twijfel ontstaan over je seksuele geaardheid en over welke seksuele rol je wilt aannemen. Sommige mannen hebben sterke behoefte in seksualiteit de vrouwelijke rol aan te nemen. Een ander punt is het niet kunnen verwerven van de mannelijke identiteit.

Mannelijke identiteit

Identiteit is dat je besef hebt van wie je bent, het gevoel te hebben constant dezelfde persoon te zijn. Je hebt een "ik" die het leven regisseert en in beheer heeft. Na seksueel misbruik ervaren mannen dat er iets van hen gestolen is. De puberteit is hen afgenomen. Het is een te vroeg openen van je seksualiteit nog voordat je er ooit aan had kunnen denken. Ook het aannemen en aanleren van een eigen identiteit (vaak is de dader een rolmodel) raakt verstoord. Het verwerven van een mannelijke identiteit is na misbruik zeer lastig.

Door getraumatiseerd zijn in je seksualiteit ontstaat er een psychische dwarslaesie.

Wat is een psychische dwarslaesie?

Je leeft de schade, dat zie je in de gevolgen. Je hebt een leven met een scheur door je lijf en een barrière tussen je hoofd en lichaam. De schade die door het misbruik ontstaat is een psychische dwarslaesie.

In het moment van het misbruik ontstaat een fatale combinatie van gespletenheid in de persoonlijkheid van de jongen, met een barrière die ontstaat tussen het hoofd en het lichaam. Het zijn de schadelijke, destructieve krachten die later zo waarneembaar zijn in de gevolgen van het seksueel misbruik en die samenkomen onder de noemer van psychische dwarslaesie. Vooral omdat het een verlammend, afsluitend, blokkerend, machteloos makend, vernauwend effect heeft op je hele zijn.

Wat is een leven met een scheur in je lichaam?

• Het is een leven met twee delen: een bevroren deel en een survivor (overlever) deel
• Het is een leven met klachten
• Het lichaam geeft het aan
• Je kunt een leven hebben met weerloosheid, angst en agressie
• Je voelt je onveilig
• Je kunt moeilijk grenzen aangeven
• Je eigen behoeften zijn niet goed bereikbaar

Er zit een blokkade tussen je hoofd en lichaam

• Het contact tussen je lichaam en je hoofd in verstoord
• Je kan niet alles zeggen wat je voelt
• Het is een leven met een geheim
• Er is schaamte en verlegenheid
• Er is verwarring
• Je kunt geïsoleerd, eenzaam en depressief zijn
• Sociale uitzondering, contact met anderen is lastig
• De mensen kennen je niet
• Je hebt een belemmering tussen je partner en kinderen
• Vaderschap

Een leven met een scheur is een half leven zonder dat je het zelf in de gaten hebt

Twee verhalen

(1)

Als ik nu terugkijk naar mijn verleden, dan kan ik zeggen dat veel van mijn klachten te maken hadden met de onverwerkte seksuele ervaringen van mijn zevende tot mijn elfde. Ik had gewoon in het dagelijks leven veel klachten en problemen.Ik voelde mij angstig, ik had een soort gevoelspijn en ik voelde mij vaak onbestemd verdrietig. Ik had mensenvrees, met name naar dominante mannen. Veel later koppelde ik dat pas aan het seksueel misbruik door de voetbaltrainer.Ik was snel geraakt en vroeger uitte zich dat in mezelf terughouden, afhankelijk opstellen. Toen ik ouder werd raakte ik juist snel agressief om het minste of geringste. Ik voelde mij ook altijd snel geïntimideerd. Op de een of andere manier schaamde ik mij voor mijzelf, voor mijn eigen wensen en verlangens. Ik wees mijzelf af, alles wat ik deed moest perfect zijn, maar dat lukte mij nooit. Na seks was ik ontevreden, ongelukkig en meestal voelde ik mij vies. Dat zelfde gevoel van vies zijn, had ik als kind al. Ik vroeg mij af of het nou prettig was of juist niet. Ik kon geen antwoord vinden. Ik was verward over wie ik was, wie ik ben. Ik had periodes van depressies waarin de zinloosheid van mijn bestaan zo erg werd dat ik poogde zelfmoord te plegen of mezelf te beschadigen.

(2)

Mijn lichaam zegt iets. Er is een periode geweest rond mijn zestiende, dat alles letterlijk in mijn lichaam pijn deed. Het misbruik was gestopt en de eerste pijn ervan voelde ik door mijn lichaam. Nu, jaren later, verbaas ik mij nog steeds over mijn lichaam, pijn kan ik mij niet herinneren. Maar de handen die mij vasthielden in de momenten dat het misbruik plaats vond kan ik soms nu nog voelen in mijn zij. Ook heb ik het idee dat angsten en onrust meer in mijn lichaam zitten dan tussen mijn oren.

Mijn lichaam weet het nog, het lichaam geeft herinneringen aan

Wij hebben niet alleen een geheugen in ons hoofd wat herinneringen voor ons bewaard. Er bestaat ook een lichaamsgeheugen dat traumatische ervaringen bewaard. Het kan zijn dat de misbruikervaring helemaal uit het bewustzijn is verdwenen. Het lichaam laat merken dat er iets onopgelost is. De scheiding die door de daad wordt aangebracht is dat we naast het overleversdeel ook een bevroren deel in ons meedragen. De scheiding in ons kan erg zeer doen. Letterlijk kunnen sommige mannen aangeven waar de scheiding in hun lichaam loopt. Het kan lichamelijke klachten geven waarvan de oorzaak in de medische zorg niet gevonden wordt.

Je lichaam tracht het verhaal te vertellen

Als je goed luistert naar je lichaam dan kun je het verhaal dat het wil vertellen waarnemen. Maar de reactie op pijn en gevoelspijn is meestal verdoving en afleiding zoeken.

Signalen die je lichaam kan geven: pijn, schrikken, je vies voelen

Plotselinge aanrakingen geven een schrikreactie: aangeraakt worden door je partner is soms prettig, soms wil je lange tijd geen lichamelijk contact. Je komt in de paradox: je hebt de behoefte om lichamelijk contact te voelen. Maar zodra de aanraking komt, verstijft je lichaam, je voel jezelf weggaan of agressie opkomen. Je zou de ander van je willen afslaan. Soms kan dat zo voelbaar zijn dat de dader er als het ware tussen schuift. Dan komt plotseling het ja-woord en geef je je zelf over. Het is nee of ja, maar er is niets tussenin. Doordat je lichaam niet helemaal meer van jezelf is raak je het beheer kwijt. Het verfijnde grijze gebied, waarbij je steeds kunt voelen of iets prettig is of niet, raakt defect door seksueel misbruik.

Ik blijf mij vies voelen. Veel mannen spreken over douchen en toch niet schoon worden. De behoefte om ervaringen weg te wassen blijft. Het gevoel vies, bezoedeld te zijn blijft aan en in je lichaam hangen. Uiteindelijk kan het resulteren dat je jezelf totaal wegmaakt en jezelf slechts een gebruiksvoorwerp gaat voelen. In "bevroren toestand" kun je redelijk functioneren maar zodra je aan verwerken begint kunnen alle symptomen terugkomen. Letterlijk komen striemen of pijn in volle hevigheid terug. Maar je lichaamsgeheugen zorgt er helaas voor dat je in de oude toestand terecht komt als er maar iets is in je buurt wat herinnert aan toen ( vertrekken uit je lichaam, dezelfde reacties vertonen als tijdens het misbruik).

Onveilig voelen

De jongvolwassen mensen in de omgeving van een kind zijn meestal de personen van wie je als kind houdt en afhankelijk bent. Misbruikt worden door zo'n persoon ondergraaft daarom het basisgevoel van veiligheid. Wantrouwend in het leven staan is daarvan het gevolg en meestal de verkeerde mensen je vertrouwen geven. Veel slachtoffers van seksuele kindermishandeling hebben problemen met het aangaan van relaties. Anderen storten zich juist in onveilige relaties waardoor het seksueel geweld zich herhaald.

Je lichaam heeft een eigen beveiligingssysteem. Al groeiend en lerend zul je merken dat je beveiligingssysteem een achtergrond systeem is geworden waar je op kunt bouwen. Het draait op de achtergrond, neemt waar, zorgt dat je niet over de rand van de afgrond en niet in zeven sloten tegelijk loopt. Het is op onbewust niveau werkzaam, maar het is bekwaam. Als je de straat oversteekt zorgt het ervoor dat je niet onder een vrachtauto zult lopen. Onbewust maakt het de balans op tussen vertrouwen en wantrouwen in een situatie. Het zorgt er voor dat je in zelfvertrouwen een beslissing kan nemen. Dit alles gaat heel snel, het gaat automatisch.

Een verhaal: Waar de angsten nu precies vandaan kwamen heb ik in eerste instantie nooit begrepen. Maar mijn leven zat vol reacties op die angsten. Altijd kijken of er iemand achter mij loopt op straat. Altijd in mijn jaszak een sleutelbos zo vasthouden dat deze als boksbeugel gebruikt kan worden. Dat zijn dan alleen nog maar de kleinen dingen. Als volwassen man moet ik mij tot op de dag van vandaag nog verstoppen in bed wil ik (een beetje) kunnen slapen. Het voelt aan alsof die angst in mijn lijf zit.

Dit mooie systeem raakt verstoord!

Dit proces van de automatische piloot, van onbewust werkende beveiliging, raakt verstoord en onbruikbaar door de schokkende ervaring. Zodra je veiligheidssysteem niet meer voldoende bekende gegevens binnenkrijgt zal het terugvallen op een oer-overlevingsmechanisme. Meestal kiest het voor een reactie van vluchten, vechten of verstarren. Je bent waakzaam: je gaat over van beveiliging op bewaking! Iets wat voor anderen vanzelfsprekend is, is voor jou niet te begrijpen en niet te voelen. Je bent alleen maar op je hoede of, en dan wordt het gevaarlijk, je geeft jezelf helemaal over aan iemand die je niet kent maar die aardig voor je is. Daardoor ligt de herhaling van het misbruik voortdurend op de loer.

Een verhaal: "ik laat mij steeds weer gebruiken. Het seksueel misbruik stopte maar daarna bleef ik mij richten op de behoeften van anderen. Ik sta al klaar als ik maar denk dat een ander iets van mij verwacht. De behoeften van anderen maken dat ik mijn grenzen niet meer kan aangeven. Of beter gezegd: ik voel ze niet of veel later pas. Ik heb geleerd om niet meer te luisteren naar mijn eigen signalen". Later merkte ik dat ik met bepaalde mannen een open gebied, een open lijn heb. Het is moeilijk uit te leggen maar je voelt dat er een open verbinding is met iemand. De neiging is dan om met die ander te versmelten, seks te hebben, maar ik weet dat dat niet klopt. Meestal zijn het ook mannen die misbruikt zijn, maar altijd hebben ze iets weg van de dader.

Grenzen: bij elke grens begint mijn niemandsland

Moeite hebben met grenzen stellen. Seksueel misbruik en het verlies van beheer over eigen grenzen horen bij elkaar. Degene die jou als jongen moet leren wat grenzen zijn en je moet helpen om je die grenzen zelf te leren gewaarworden en aan te geven, maakt gebruik van je kwetsbaarheid en afhankelijkheid. Vaak is er ook een lange periode van "grooming" waarin de grenzen rondom intimiteit en seksualiteit steeds verder verlegd worden. Het begint liefdevol en eindigt bij misbruik. Juist in een levensfase dat het eigen "ik" zich ontwikkeld en je als jongen van nature volop je grenzen aan het verkennen bent, heb je een sparringpartner nodig die net op het juiste moment het leerzame "nee" tegen je zegt. Als je dat niet hebt wordt het gevoel van grenzen te hebben en de baas te zijn over je eigen leven verstoord. "Nee" zeggen kost dan, ook op latere leeftijd grote moeite. Als het nee dan toch uiteindelijk komt, is het te laat. Het is te ver gegaan en dan komt het gevoel van misbruikt te zijn sterk naar voren. Dat geeft conflicten in relaties, vriendschappen en in de werksituatie. Het is vaak een reden om burn-out te raken.

Kinderen kunnen zich uitsluitend ontwikkelen tot individu door begrenzing te voelen. Een scheiding te voelen tussen de grenzen en de behoeften van de ander en die van jezelf. Niemand kan beweren dat kinderen geen seksualiteit hebben. Dat wil niet zeggen, dat die seksualiteit voor volwassenen beschikbaar is. Juist de begrenzing door volwassenen hierin is goed en leidt een gezonde seksuele ontwikkeling in goede banen.

De gebroken macht

De macht van de dader wordt geïnternaliseerd en houdt de scheiding in stand. De woorden en daden van de dader zijn de jouwe geworden. Door de breuk in de innerlijke eenheid raakt de mogelijkheid om adequaat te reageren in gewone, dagelijkse situaties verstoord. Je hebt door het bevroren deel in je niet de beschikking over al je bronnen. Signalen zijn dat je jezelf niet goed kenbaar kunt maken of niet je agressie op een gezonde manier kunt inzetten. De macht van de dader nestelt zich in je systeem.

Nog niet volledig man, leven met een "frozen kid" in jezelf

Wat je lichaam niet kan oplossen tracht je hoofd te doen. Je hoofd maakt overuren en is onmachtig te helpen oplossen. Deze gebroken macht geeft momenten waarop je weerloos bent en je niet bestand bent tegen woorden en daden van anderen. Daardoor voel je je onzeker en wordt je eigenwaarde aangetast. Te veel angst en een agressiehuishouding die niet werkt hebben als resultaat dat klachten verergeren en het gevoel van hopeloosheid aangewakkerd wordt. De gezonde agressie die iedereen gebruikt om zijn eigen territorium te beschermen ontbreekt bij seksueel misbruikte mannen. Het is afhankelijk zijn of uit de slof schieten, met niets er tussenin.

In de gebroken macht gaat ook de mogelijkheid verloren om goed de eigen behoeften te kunnen onderkennen en formuleren. Er is verwarring over de eigen wensen tot lust en aanraking. In de herstelperiode komt dit vermogen terug.

Doordat je niet meer de beschikking hebt over je hele zelf, is er ook een laag gevoel van eigenwaarde. Een negatief zelfbeeld hebben, onzeker zijn en moeite hebben met het bepalen wat je zelf wilt en plezierig vindt. Je eerder laten leiden door wat je denkt dat de buitenwereld wil, dan door wat je zelf wilt. Het in het duister tasten naar wat je zelf wilt, voedt de afhankelijkheid van anderen en het ondermijnt het gevoel van eigenwaarde.

Introjectie en projectie

Je ziet in anderen je dader. Een bekend verschijnsel bij onverwerkte ervaringen is dat je projecteert. Dat betekent dat sommige mensen een oude ervaring bij je oproepen. Soms weet je zelf niet dat dat gebeurt, maar je herkent op den duur je gedrag bij een bepaald type mens. Veel projecties komen terecht bij chefs, bazen, autoriteiten. Het feit of gevoel dat ze macht over je kunnen uitoefenen is soms genoeg om je heftig te laten reageren, je kwaad te maken, je onrechtvaardig behandeld te voelen en of je niet gehoord of gezien te weten. De werkelijkheid wordt vertroebeld door je verleden.

Veel mannen hebben een spoor van conflicten (bijv. op het werk) achter de rug voordat ze beseffen dat ze voortdurend op herhaling zijn.

"Ik maakte op mijn collega's altijd een verpletterende indruk maar ging altijd weer met ruzie weg".

"Als er iemand in mijn buurt komt dan verdwijnt mijn eigen gevoel en richt ik mij op de ander. Ik wordt weer het jongetje dat niet mag bestaan".

Ook kan een buurt of een plek zoveel oproepen dat je die gaat mijden. Door het contact dat -als je niets doet aan verwerken- blijft met de dader kan hij/zij op vele manieren je gedrag bepalen. Je mijdt bijvoorbeeld een bepaald gebied waar het is gebeurd of waar de dader woont. Alleen al in de richting van de wijk te lopen roept dan al veel angst of andere gevoelens op. Andersom kan ook: je weet niets meer van de dader, maar je gaat steeds naar de plek waar het gebeurd is. Je moet even langs rijden op weg naar huis.

Opnieuw beleven

Vroeg of laat komt de seksuele ervaring naar boven en zoekt zijn uitweg. Dat is dan meestal het begin van een moeilijke periode in je leven. Als dat gebeurt in herbelevingen dan is dat niet zo prettig. Plotseling komt, zomaar uit het niets, de ervaring terug. Je voelt de angst en de ontreddering. Als je herbelevingen krijgt dan is het goed als je partner of een vriend rustig blijft en niet in paniek raakt. Geruststellende woorden helpen hierbij. Wat moet je ermee als dat je overkomt? Als je hierdoor wordt overvallen, terwijl er nooit iets aan de hand was, moet je gaan reconstrueren wat er ooit met je is gebeurd. De herbelevingen geven je de pijnlijke informatie. Langzaam worden de puzzelstukjes zichtbaar. Door beelden, snelle flitsen, fragmenten van bewegingen.

In deze fase is het goed om professionele hulp te zoeken.
Je ontdekt later dat het niet zomaar gebeurt. Er waren triggers die de herbelevingen hebben gestart. Het kan een spaak van een wiel zijn in de zon, een groene regenjas, een blauwe overal, een rode tankauto, poetskatoen of een bepaalde blik in iemands ogen. Reconstrueer het verhaal, vertel het, zoek uit wanneer, waar en wat is er gebeurd. Die reconstructie is vaak nodig bij mannen die heel jong waren (onder de vijf jaren) en de seksuele handelingen plaatsvonden in deze ontwikkelingsfase. Je ervaring zit opgeslagen in je lichaam dat het verhaal verteld door middel van alles wat het in zijn macht heeft. Het lastige is dat je lichaam alleen geen woorden heeft om het te vertellen. De herinneringen zitten in pijn, geur, een enkel fotografisch beeld, paniek en angst. De ervaring is in een moment gestold en ontdooit langzaam na tientallen jaren.

[ Start ] [ Omhoog ]